zaterdag 23 mei 2009

Hoe bepaal ik als ZZP'er mijn uurtarief? - Deel 2


Wat zijn de belangrijke aspecten die je tarief bepalen? Welk minimum tarief heb je nodig dat vergelijkbaar is met je huidige maandsalaris? Hoeveel uur per week / maand besteed je doorgaans aan niet-declarabele uren zoals acquisitie en woon-/werkverkeer? In dit artikel geef ik een rekenvoorbeeld.

De afgelopen tijd heb ik deze vragen gesteld aan mensen die daar in mijn ogen een goed antwoord op kunnen geven.
Ik heb onder andere een gratis workshop bijgewoond van de firma RulersGroup, die zich verdienstelijk maakt als zaakwaarnemer voor ICT professionals.
Deze workshop vertelde e.e.a. over de facetten van het zelfstandig ondernemen en liet natuurlijk voor elk van die facetten ook zien wat RulersGroup voor je kan betekenen. Deze informatie is natuurlijk ook via Google op te zoeken, maar zo'n workshop geeft je goede gelegenheid om aan de juiste mensen je vragen te stellen, en te leren van andermans vragen. Tevens is het een mooie gelegenheid om je netwerk uit te breiden.

Het rekenvoorbeeld:

Je uurtarief bepalen is en blijft een lastig onderwerp, maar je kunt het jezelf gemakkelijk maken door in ieder geval je minimale tarief te bepalen. Het minimale (eigenlijk nominale) tarief beschouw ik als het tarief dat je nodig hebt om met 30 uur werk per week hetzelfde netto inkomen te behalen als dat je nu verdient in loondienst, er vanuit gaande dat je dezelfde werkzaamheden gaat verrichten. Een vuistregel die ik hier gebruik is dat je 10 uur per week moet rekenen voor niet-declarabele tijd zoals administratie, acquisitie en reizen. Vandaar dat ik niet met 40 maar met 30 uur per week calculeer.

Als zelfstandige heb je een aantal extra onkosten die je meeneemt in je uurtarief. Zo verzeker je je tegen ziektekosten en arbeidsongeschiktheid en sluit je een aansprakelijkheidsverzekering af. Ook is het misschien handig om een pensioenpolis af te sluiten.

Even wat voorbeeldkosten:

Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering
v.a. 80,- per jaar
Arbeidsongeschiktheidsverzekering
2200-3500 euro per jaar
Ondernemerspensioen
v.a. 50,- per maand
Zorgverzekering
900 - 1100 euro per jaar
kijk ook eens hier.

Van het minimum uitgegaan zijn je kosten dus 3780 euro per jaar. Nu zijn polissen nogal afhankelijk van je eigen situatie, je inkomen, je wensen en hoeveel risico je wilt nemen dus je zult al snel iets hoger uitkomen. Daarom is 5000 euro per jaar een misschien realistischer bedrag, waar ik nu verder mee reken. Als je 1410 uur per jaar werkt (47 weken per jaar 30 uur per week), kost het je dus 3,54 euro per uur.
Overigens zijn de betaalde premies weer aftrekposten dus netto kost het je iets minder.

Dan heb je natuurlijk nog kosten voor je levensonderhoud (wonen, eten, kleden, rusten), en natuurlijk je vakanties en spaarwensen. Voor deze kosten kun je je huidige netto inkomen per maand nemen (als deze volstaat) en deze over 120 uur verdelen (ongeveer een maand werk). Laten we voor het gemak uit gaan van een maandsalaris van 3000 euro bruto, dus zo'n 2000 euro netto. Da's ongeveer 16,50 euro per uur.

Als je een werkplek huurt, zul je deze kosten ook moeten incalculeren. Al Googlend zag ik prijzen tussen de 0,80 en 2,50 euro per uur. Voor het gemak nemen we even 10 euro per dag, ofwel 1,25 euro per uur. Daarvoor heb je een gemiddeld kantoor met 1 bureau, 1 ontvangsttafel, telefoon en internetaansluiting. Wil je ook een eigen parkeerplaats, dan kost het iets meer :-)

Ook de kosten voor je auto moet je even berekenen. Gelukkig kun je jezelf 19 eurocent per kilometer (belastingvrij) vergoeden voor het gebruik van je auto, maar dat moet natuurlijk ook betaald worden. Als je 100 kilometer per dag rijdt voor je klus, kost je dat dus 19 euro. Per uur is dat dus c.a. 2,38 euro.

Subtotaal: 23,68 euro per uur.

Dan komt de fiscus nog kijken! Grofweg genomen zal 45% van je inkomsten naar de belastingdienst gaan. Hierin zijn wat voordelen opgenomen zoals het aftrekken van btw, onkosten, premies e.d.. Dus wil je dit uurtarief netto overhouden, moet je dat nog met c.a. 1,82 vermenigvuldigen.

Met vergelijkbare inspanning, een goed pensioen en je risico's redelijk gedekt, kom je in deze situatie uit op:
43,08 per uur.

Een bruikbare rekenhulp is te vinden op ebusters.nl. Deze stelt dat je je huidige bruto maandsalaris met 20 moet vermenigvuldigen om het minimale jaarinkomen te berekenen dat je nodig hebt om hetzelfde netto maandinkomen te houden.

Bovenstaande berekeningen zijn gemaakt met de vooronderstelling dat er 47 weken per jaar werk te doen is. Er is altijd het risico dat je minder werk te doen hebt. Misschien kies je er zelf voor om minder te werken. Dus calculeer dat risico in.

Als je deze kosten inzichtelijk hebt, is het eenvoudiger om de onderhandeling in te gaan met je toekomstige opdrachtgever.

dinsdag 12 mei 2009

Top 5 van meest voorkomende problemen bij ZZP'ers

Als freelancer ben je ondernemer. Ondernemen betekent vaak dat je keuzes moet maken en risico's moet nemen. Maar welke risico's loopt een ZZP'er doorgaans?
Ik kwam onlangs op een interessante website terecht waar kort enkele risico's werden opgesomd. Ik vond het een goed idee om de problemen eens uit te diepen en wat oplossingen te bieden of suggesties ter voorkoming van die problemen.
Doe er je voordeel mee!

[1] Ziekte en arbeidsongeschiktheid:

Meestal begin je vol energie aan je nieuwe onderneming. Probeer wel de realiteit onder ogen te houden dat je best eens (langdurig) ziek kunt worden of door onverwachte omstandigheden niet meer je werk kunt uitvoeren. Dat je door een ongeluk niet meer in staat bent om je werk te kunnen doen, is een risico dat in elke sector in meer of mindere mate aanwezig is.
Je kunt een arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten die ervoor zorgt dat je een inkomen hebt als je ziek wordt. Echter is het vaak lastig om de verzekering ook daadwerkelijk te laten uitkeren. Bijvoorbeeld bij burn-out of RSI doen verzekeraars moeilijk over betalen. De meeste freelancers -als ze al verzekerd zijn- kiezen bovendien ervoor de eerste maanden voor eigen risico te nemen, om de kosten wat te drukken. Daar moet je geld voor opzij zetten.
Voorheen (voor 2004) was er een vangnet voor zelfstandig ondernemers (de Wet Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen, of WAZ), welke ervoor zorgde dat je recht had op een minimumloonuitkering bij arbeidsongeschiktheid van langer dan een jaar. Ook had deze voor vrouwen een minimumuitkering van 16 weken voor zwangerschap.
Helaas is deze wet afgeschaft en moet de ondernemer zelf voor vervangend inkomen zorgen door een particuliere arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten.

Voor een goede afweging over het wel of niet verzekeren, kun je de volgende links eens bekijken:
- Lancelots.nl over arbeidsongeschiktheid

Maar het voornaamste is een algehele goede gezondheid. Iedere management training, elke personal coach, elk boek over succesvol ondernemen en zo'n beetje elke succesvolle ondernemer zal het beamen: blijf gezond! Voorkom teveel overgewicht, ga 2-3 keer per week sporten, eet evenwichtig, neem voldoende slaap en zorg voor veel ontspanning. Buiten het feit dat je minder zult uitvallen door ziekte, levert het je ook een heldere geest en een juiste blik op de wereld op. Dat werpt zo zijn vruchten af.

[2] Aansprakelijkheid:

Een ondernemer kan aansprakelijk worden gesteld voor schade die hij anderen toebrengt of de fouten die hij maakt. Je kunt je hiervoor verzekeren en dat is ook wel aan te raden. Afhankelijk van je werk en beroepsgroep kun je twee typen verzekeringen afsluiten: de bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering en de beroepsaansprakelijkheidsverzekering.
De eerste vergoedt de schade die jij als ondernemer hebt veroorzaakt aan personen en/of zaken. Natuurlijk wordt eerst onderzocht of je onderneming wel aansprakelijk is.
De beroepsaansprakelijkheidsverzekering sluit je af tegen aansprakelijkheid voor de fouten die je maakt als deskundige. Bijvoorbeeld als door jouw adviezen grote orders misgelopen worden, kun je hiervoor aansprakelijk worden gesteld. In je pas ontwikkelde en opgeleverde computerapplicatie zit een fout welke het logistieke proces van je klant in de war gooit. Doordat het bedrijf niet kan leveren en de omzet stagneert, word jij aansprakelijk gesteld voor de gemiste omzet. De beroepsaansprakelijkheidsverzekering dekt de immateriële schade in zo'n geval.
Vooral voor beroepen als advocaat, accountant of arts is zo'n verzekering aan te raden.
Tip van mkbservicedesk.nl: "Je kunt in bepaalde gevallen al op verschillende manieren de aansprakelijkheid beperken. Stel bijvoorbeeld in contracten algemene voorwaarden op. Als je in een contract de aansprakelijkheid goed regelt, sta je daardoor wettelijk sterker in je schoenen."

[3] Geen werk:

De kans op weinig of geen opdrachten is een reëel risico. Als je te weinig opdrachten hebt, heb je een laag inkomen. Je komt alleen voor aanvulling in aanmerking als je net gestart bent vanuit een uitkering.
Elke ondernemer die ik hierover spreek geeft aan dat je hier veel aan kunt voorkomen door er tijd in te steken. Structurele acquisitie is noodzakelijk, maar bouw ook aan je netwerk, zorg voor je goede naam (personal branding), start een weblog :), hou je focus op je werk en laat zien dat jij degene bent die keer op keer het probleem voor de klant oplost. Dan zorgt je goodwill vanzelf voor meer opdrachten. De positieve feedback zorgt er tevens voor dat je beseft waarom je voor jezelf begonnen bent.
Houd jezelf ook financieel gezond. Zorg voor financiële reserves voor als het een paar maanden minder gaat. Neem de huidige economische crisis als voorbeeld maar geniet volop van de momenten dat het je goed gaat.

[4] Faillissement:

Je hebt investeringen gedaan om je start te kunnen maken en misschien enkele leningen afgesloten. Helaas komt er maar weinig inkomen binnen en kun je je rekeningen niet meer betalen.
Je bouwt zo schulden op en gaat misschien wel failliet.
Als eenmanszaak ben je als privépersoon aansprakelijk voor je schulden, waardoor je ook persoonlijk failliet gaat.
Tijdelijke betalingsachterstand is nog goed op te lossen, maar is vaak het begin van een groter probleem. Daarom is het vaak verstandiger om eerlijk te zijn tegenover je schuldeisers. Dit wekt vaak meer begrip op dan een opstapeling van smoesjes.
Lopen de cijfers nog verder in het rood en is er geen uitzicht op herstel, dan kan de rechtbank je failliet verklaren. Dit kan op verzoek van je schuldeiser(s), maar je kunt ook zelf een verzoek indienen. Het is pijnlijk en nogal definitief maar het kan een oplossing van je problemen zijn.
Hou er rekening mee dat dan ook je privébezittingen onder de hamer gaan en je dat dus in principe kwijt bent t.b.v. de sanering. Ook zul je bij de gemeente moeten aankloppen voor een bijstandsuitkering.

[5] Wanbetalers:

Je hebt met veel inzet en een goed resultaat een opdracht voltooid. Je hebt je factuur al een tijd geleden verstuurd maar de klant betaalt niet. Blijkbaar is niet iedereen betrouwbaar als het op betalen aankomt. In het uiterste geval komt zelfs de rechter er aan te pas. Maar daartussen liggen nog wel wat stappen. Je kunt eerst één of twee betalingsherinneringen naar de wanbetaler sturen, daarna een sommatie (aanmaning) en daarna een ingebrekestelling. Pas dan volgt een incasso. Door planmatig te incasseren, beperk je het risico. De tips die ik van diverse mensen hierover kreeg waren onder andere dat je duidelijk en resoluut moet zijn in je communicatie en geef ook aan dat je weet hoe je de situatie aanpakt. Sta overigens altijd open voor de respons van de klant en luister naar zijn redenen om niet te betalen. Als je begrip toont en eventueel een flexibele houding aanneemt omdat de klant tijdelijk een liquiditeitsprobleem heeft, kan dat ook positief werken. Je houdt er misschien een goede en frequente klant aan over en misschien ook een vangnet voor als het jou wat minder gaat.

Bronnen:
http://www.lancelots.nl/starten/veelgestelde-vragen/risicos-freelancer
http://www.mkbservicedesk.nl/386/aansprakelijkheidsverzekering.htm
http://www.lancelots.nl/bedrijfsvoering/verzekeringen/arbeidsongeschiktheid
http://www.leren.nl/cursus/freelance/starten/verzekeringen.html
http://incasso.zzpnodig.nl/
http://www.zzp-nederland.nl/artikel/falliet-of-bijna

zondag 10 mei 2009

Hoe bepaal ik als ZZP'er mijn uurtarief?


Een van de belangrijke vragen waar ik mee rondloop als wannabee ZZP'er (in de ICT) is er een die iedere beginnende freelancer zich stelt: "Wat ben ik waard?". Daaruit volgt natuurlijk de vraag "Hoe word ik meer waard?", maar dat is meer voor een volgend artikel.Voor veel startende freelancers is het financiële vooruitzicht de hoofdreden om zelfstandig te worden. Het is dus blijkbaar vanzelfsprekend dat het je financiëel geen windeieren legt als je voor jezelf begint. Maar hoeveel is dat dan? En wat lever je ervoor in?
Niet gehinderd door enige kennis omtrent dit onderwerp, zet ik hier mijn hersenspinsels even op een rij.

[edit:] Wil je meteen een rekenvoorbeeld, lees dan deel 2 van dit artikel.

Stel je voor dat je als werknemer een bruto uurloon verdient van 20 euro. Daar komt 8% vakantiegeld bij, gaat 42% loonbelasting van af, krijg je wat netto onkostenvergoedingen, misschien een kilometervergoeding of zelfs een auto van de zaak, en moet je wat sociale premies betalen en een bijdrage aan je pensioen. Uiteindelijk zal je netto zo'n 12,50 euro overhouden (geschat met een hele natte vinger en een dikke duim).Je werkgever heeft dan een hoop pensioenpremie voor je betaald, loonbelasting afgedragen, sociale premies betaald, eventueel het leasebedrag van je auto betaald, maar ook de huur/hypotheek van de werklocatie, arbeidsongeschiktheidsverzekering, verzekering tegen ziekteverzuim, kantoorinrichting, software, netwerkomgeving, de koffieautomaat en je gemaakte onkosten betaald. En waarschijnlijk nog veel meer.

Als je freelance werkt, scheelt het je opdrachtgever veel van bovengenoemde zaken. Hij hoeft geen loonbelasting af te dragen, hij betaalt jou niet uit tijdens ziekte, draagt niets bij aan je auto en aan je pensioen en heeft nauwelijks overheadkosten. Daar tegenover staat dat jij veel meer kosten hebt. Je zult zelf je pensioen moeten regelen, je eigen auto betalen, je hebt je eigen onkosten, je eigen werklocatie (dus huur of hypotheek), en is het handig als je jezelf verzekert tegen arbeidsongeschiktheid en eventuele inkomstenverlies bij ziekte. Daar komt ook nog bij dat je buiten de uren die je daadwerkelijk geld opleveren, je ook tijd kwijt bent aan acquistie, administratie en reizen.Al die factoren dragen bij aan de hoogte van je uurloon. Het feit dat een opdrachtgever minder kosten aan je spendeert, is een goede reden om je tarief omhoog te schroeven! Klik hier voor een seminar over dit onderwerp door De Kamer van Koophandel.

Maar buiten de calculeerbare kosten heb je ook nog de marktwaarde. Wat is iemand met jouw ervaring waard op de markt? Je kunt best berekend hebben dat je uurtarief 61 euro moet zijn om leuk rond te kunnen komen, maar wordt dat ook betaald? De enige manier om hier achter te komen is contact zoeken met mede-freelancers. En natuurlijk door gewoon te beginnen.
Je kunt ook eens googlen naar sites van ondernemingen die de acquisitie voor freelancers op zich nemen. Deze (commerciële) instanties hebben vaak openstaande opdrachten op hun website staan met daarnaast een uurtarief vermeld. Bijvoorbeeld IT-Contracts.nl, zzpnodig.nl of IT-staffing.nl.Een simpele zoektocht op Google levert je meer voorbeelden op.Let op, dit soort instanties worden vaak betaald door een deel van je uurtarief te claimen!

Onlangs viel mijn oog op een uurtarief-rekenmodel in Excel van de firma Zaturdays. Leuk om even mee te spelen en geeft een redelijk inzicht van de kosten en opbrengsten.